Ngộ độc thực phẩm có nhiều nguyên nhân, nhưng một trong những nguyên nhân đó lại xuất phát từ chiếc tủ lạnh do chúng ta sử dụng không đúng cách, đặc biệt là thức ăn thừa từ bữa trước, hoặc thực phẩm để lâu ngày, hay quá nhiều thực phẩm sống chín trộn lẫn. Những điều đó đã biến chiếc tủ lạnh tiện lợi thành ổ chứa vi khuẩn khổng lồ. Tủ lạnh sử dụng sai cách có thể làm bạn bị ốm!
Cảnh báo về những ca ngộ độc thức ăn
26 trẻ phải nhập viện vì ngộ độc thức ăn. Sự việc xảy ra ở mái ấm chùa Kỳ Quang 2, bữa trưa ngày 10/9 các bé ăn món thịt kho trứng từ hôm trước mang ra đun nóng lại, đây có thể là nguyên nhân gây ngộ độc. Trong 26 trẻ ngộ độc, có 6 trẻ nặng, đặc biệt 1 trẻ bị tụt huyết áp.
Mới đây, trưa ngày 10/9 lại thêm một vụ ngộ độc thực phẩm liên quan đến 58 em học sinh ở Đông Anh, nguyên nhân ban đầu được cho là thức ăn có nhiễm vi sinh vật, cơ quan chức năng đang tích cực lấy mẫu xét nghiệm và điều tra.
Cách đây không lâu, tôi đang ở nhà lúc chiều tối thì nhận được điện thoại hội chẩn, bệnh nhân ngộ độc thức ăn quá nặng, suy hô hấp thở máy và tiên lượng tử vong. Tôi phải đến gấp, bệnh nhân bụng tròn như cái trống, siêu âm liệt ruột hoàn toàn, CT lát cắt ngang qua tĩnh mạch thận trái thấy chỉ số bụng bằng 1 (đường kính trước sau /đường kính ngang = 1). Tôi chẩn đoán = Hội chứng khoang bụng (Abdominal Compartment Syndrome). Phối hợp lâm sàng, bệnh nhân suy đa phủ tạng với tình trạng suy hô hấp thở máy, suy thận, bắt đầu suy gan và suy tim, rối loạn đông máu nặng. Như vậy có thể đã ở cấp độ IV của hội chứng khoang bụng làm cho cơ hoành bị đẩy căng lên gây suy hô hấp, hai thận bị chèn ép gây suy thận, gan bị chèn ép gây suy gan, áp lực dồn lên lồng ngực gây suy tim; rối loạn đông máu nặng chính là hệ quả. Không thể chần chừ, dù đang rối loạn đông máu như một chống chỉ định dẫn lưu ổ bụng, nhưng tôi vẫn phải hội chẩn cùng bác sĩ hồi sức cấp cứu và quyết định dẫn lưu giải ép khoang bụng để cứu sống bệnh nhân. 3 tiếng sau đồng nghiệp nhắn tin bệnh nhân cải thiện rõ rệt!
Một đàn vi khuẩn khổng lồ đang di chuyển quanh môi trường chúng ta đang sống
Trong tủ lạnh, luôn tồn tại nhóm vi khuẩn với tên gọi là Psychrophilic Bacteria, tôi tạm dịch với cái tên “vi khuẩn chịu lạnh”.
Vi khuẩn chịu lạnh gồm 2 nhóm:
- Nhóm vi khuẩn yêu lạnh: Là các vi khuẩn tồn tại được ở những môi trường cực kì khắc nghiệt, đó là các đỉnh núi quá cao so với mặt nước biển, là những vùng cực quả địa cầu có vĩ độ cao, hoặc dưới đại dương rất sâu. Chúng cũng tồn tại ở những nơi quanh năm bị bao phủ bởi tuyết và băng.
Các nhà thiên văn học rất quan tâm đến vi khuẩn yêu lạnh, bởi nó tạo ra một lí thuyết về khả năng tồn tại sự sống ngoài trái đất, như trên sao hỏa mà loài người vẫn mơ ước có ngày đặt chân đến. Trong địa sinh học, vi khuẩn yêu lạnh cũng cho biết thông tin về quá trình địa cầu hóa.
- Nhóm vi khuẩn chịu được lạnh: Là những vi khuẩn nếu bị đưa vào điều kiện từ 0 – 15ºC vẫn có thể tồn tại và phát triển, gồm các chủng phổ biến trong tủ lạnh như Listeria, Erysipelas, Pseudomonas, E. coli, trực khuẩn thương hàn Salmonella, Staphylococcus aureus… Triệu chứng: buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy, chóng mặt và các triệu chứng toàn thân khác xảy ra sau khi ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn. Trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến liệt ruột, nhiễm trùng nhiễm độc nghiêm trọng.
Tủ lạnh bảo quản thực phẩm chưa hẳn đã an toàn!
Nguyên tắc chung khi bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh, cần chú ý thực phẩm sống và chín không được trộn lẫn, dẫn đến thực phẩm bị biến chất hoặc nhiễm khuẩn, không để lâu ngày, không để quá nhiều, phải bọc kín cẩn thận.
Một số loại thực phẩm để vào tủ lạnh ngoài nguy cơ nhiễm khuẩn, có thể dẫn đến thay đổi mùi vị, giảm dinh dưỡng và thậm chí nhanh hỏng hơn, trong khi bảo quản ở nhiệt độ phòng sẽ tốt hơn.
- Bánh mì: Bánh mì để trong tủ lạnh rất dễ bị khô, cứng và đóng xỉ, mùi vị không ngon như khi bảo quản ở nhiệt độ thường.
- Hạt cà phê: Hạt cà phê để trong tủ lạnh rất dễ hút mùi đặc trưng của các loại thực phẩm khác, đồng thời nhiệt độ giảm đột ngột sẽ khiến hạt cà phê bị tách nước, ảnh hưởng đến mùi thơm, mất đi vị ngọt và không còn đậm đà.
- Rượu vang đỏ: Việc bảo quản rượu vang đỏ thích hợp nhất là ở nhiệt độ ổn định khoảng 12h.
- Tương ớt: Tương ớt có thể bảo quản lâu dài ở nhiệt độ phòng bình thường.
- Mật ong: Mật ong để trong tủ lạnh dễ đẩy nhanh tốc độ kết tinh đường và ảnh hưởng đến mùi vị.
- Cà chua: Nếu để cà chua trong tủ lạnh lâu, phần cùi sẽ mềm và phồng rộp, hoặc xuất hiện các đốm đen, héo theo thời gian.
- Một số rau củ quả: Khoai tây, khoai lang để trong tủ lạnh ở nhiệt độ thấp sẽ cứng lại và tạo ra vị như cát. Cà rốt, bí ngô, các loại rau khác có thể để ở nhiệt độ phòng thoáng, mát, nếu để lâu trong tủ lạnh có thể bị đen và mềm.
- Hành tây: Nếu để hành tây trong tủ lạnh quá lâu sẽ dễ bị mất độ ẩm và gây nấm mốc, đồng thời mùi vị của hành tây sẽ ảnh hưởng đến các thực phẩm khác.
- Tỏi: Bảo quản tỏi trong trong tủ lạnh ở nhiệt độ thấp có thể khiến tỏi dễ bị nảy mầm, hư hỏng hoặc mốc, tép tỏi cũng bị mềm nhũn, mất mùi vị.
BS Trần Văn Phúc
Theo Tạp chí Sức Khỏe