Khi nấu ăn, chắc hẳn nhiều người nội trợ trong gia đình có thói quen sử dụng bột ngọt để nêm cho các món ăn thêm đậm đà, dậy vị. Nếu gia đình bạn có phụ nữ mang thai, cho con bú, việc sử dụng bột ngọt cũng hoàn toàn an toàn với đối tượng đặc biệt này.
Bột ngọt tạo nên vị umami, vị ngon, và vị ngọt thịt, đồng thời giúp cân bằng các vị cơ bản như ngọt, chua, mặn, và đắng. Với hậu vị kéo dài, bột ngọt tạo cảm giác thỏa mãn sau khi ăn, nâng cao vị ngon tổng thể của món ăn.
Thành phần chính của bột ngọt là glutamate, một axit amin cấu tạo nên chất đạm có trong cơ thể người
Thành phần chính của bột ngọt là glutamate, một axit amin cấu tạo nên chất đạm có trong cơ thể người và nhiều loại thực phẩm tự nhiên như thịt, hải sản, rau củ quả, và sữa. Hiện nay, bột ngọt được sản xuất bằng phương pháp lên men tự nhiên từ các nguyên liệu thiên nhiên như mía, khoai mì, ngô, và củ cải đường, và được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới.
Bột ngọt an toàn cho mọi đối tượng sử dụng
Bột ngọt là thành phần an toàn với trẻ em ở tất cả các giai đoạn. Ở tuần thai 16, em bé đã phát triển các thụ thể vị giác trên lưỡi cho phép nếm các vị khác nhau bao gồm vị “umami” từ nước ối của người mẹ. Cụ thể, nước ối rất giàu axit amin tự do và trong số đó, glutamate là axit amin có nồng độ cao nhất. Như vậy, umami là một trong những vị đầu tiên con người có thể được trải nghiệm trước khi được sinh ra.
Trong thời gian thai kì, nhau thai có nhiệm vụ chuyển các dưỡng chất cần thiết từ mẹ vào thai nhi. Để thực hiện các công việc này, nhau thai cần năng lượng và axit amin glutamate – đây cũng là thành phần của bột ngọt đã được sử dụng để tạo năng lượng cho hoạt động của nhau thai. Chính cơ chế thông thường của cơ thể bà mẹ sử dụng glutamate để tạo năng lượng cho nhau thai đã tạo thành “hàng rào” ngăn glutamate từ thực phẩm hay gia vị đi vào bào thai, do đó bột ngọt có trong thực phẩm hay được nêm nếm khi nấu ăn không đi vào thai nhi.
Bột ngọt từ chế độ ăn của mẹ không di chuyển vào thai nhi.
Sữa mẹ chứa một hàm lượng cân đối các axit amin, trong đó có glutamate chiếm một tỉ lệ cao vượt trội. Như vậy, một cách tự nhiên trẻ được cung cấp một hàm lượng đáng kể glutamate thông qua sữa mẹ. Hội Nhi Khoa Hoa Kỳ chỉ ra việc sử dụng bột ngọt ở người mẹ trong thời kỳ cho con bú không ảnh hưởng tới trẻ bú sữa mẹ hoặc tác động đến việc tiết sữa mẹ.
Sữa mẹ chứa một hàm lượng cân đối các axit amin, trong đó có glutamate chiếm một tỉ lệ cao vượt trội
Trong giai đoạn ăn bổ sung, Ủy ban các Chuyên gia về Phụ gia Thực phẩm thuộc Tổ chức Lương nông Liên Hiệp Quốc (FAO) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đưa ra kết luận: “Quá trình chuyển hóa bột ngọt trong cơ thể trẻ em và người lớn là như nhau và không có bất kỳ mối nguy nào đối với trẻ em được chỉ ra khi sử dụng bột ngọt”.
Bột ngọt cũng được các tổ chức y tế, sức khỏe uy tín trên thế giới khẳng định là gia vị an toàn cho mọi đối tượng, bao gồm: JECFA (Ủy ban các Chuyên gia về Phụ gia Thực phẩm thuộc Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc và Tổ chức Y tế Thế giới); EC/SCF (Ủy ban Khoa học về Thực phẩm của Cộng đồng chung Châu Âu); FDA (Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ); Bộ Y tế, Lao động, Phúc lợi Nhật Bản. Tại Việt Nam, Bộ Y tế Việt Nam cũng đưa bột ngọt vào danh mục các phụ gia được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm.
Lý giải những tin đồn vô căn cứ về bột ngọt
Một số người lo ngại bột ngọt khi nêm vào món ăn trong quá trình chế biến gặp nhiệt độ cao có thể biến đổi thành chất có hại cho cơ thể. Trên thực tế nhiệt độ đun nấu hàng ngày chỉ ở ngưỡng dưới 270 °C, ở nhiệt độ này, bột ngọt không bị biến đổi thành chất không tốt cho sức khỏe, nên bạn có thể nêm vào bất kì lúc nào trong quá trình chế biến mà không lo bột ngọt bị biến đổi thành chất gây hại cho cơ thể.
Hàng ráo máu-não trong não bộ con người có khả năng ngăn sự di chuyển của glutamate sẵn có trong máu đi vào não.
Ngoài ra, đối với tin đồn bột ngọt có thể gây tổn hại cho trí não, gây mất trí nhớ, đây cũng là tin đồn không có bằng chứng khoa học xác minh. Hầu hết glutamate từ bột ngọt được tiêu thụ qua đường tiêu hóa sẽ được sử dụng để chuyển hóa thành năng lượng cho hoạt động của ruột. Hơn nữa hàng ráo máu-não trong não bộ con người có khả năng ngăn sự di chuyển của glutamate sẵn có trong máu đi vào não. Vì vậy bột ngọt không gây ảnh hưởng đến trí não.
Bột ngọt cũng không phải là tác nhân gây ra các hiện tượng dị ứng như nhiều lời đồn đoán. Theo Ủy ban Tiêu chuẩn Thực phẩm Quốc tế Codex (Codex Alimentarius Commision), bột ngọt không gây dị ứng. Codex KHÔNG liệt kê bột ngọt vào danh mục các chất gây dị ứng cho cơ thể con người. Ủy ban này liệt kê các nhóm chất có thể gây dị ứng bao gồm hải sản, cá, đậu phộng, đậu nành, trứng, sữa, ngũ cốc có chứa gluten…
PNHĐ
