Học từ thất bại

Tác giả kiêm diễn giả Les Brown từng nói: “Thời gian vui vẻ ta cất vào túi, thời gian đau buồn ta khắc trong tim”. Tôi thấy điều đó là hoàn toàn chính xác. Trái tim tôi vẫn mang theo một vài khoảng khắc buồn. Cá là bạn cũng vậy. Những trải nghiệm tiêu cực tác động tới chúng ta sâu sắc hơn trải nghiệm tích cực, và nếu bạn giống tôi thì có thể bạn cũng bị mắc kẹt về mặt cảm xúc.

Thất bại khiến ta mắc kẹt về mặt cảm xúc

Mới đây tôi vừa bị mắc kẹt về mặt cảm xúc sau khi gây ra một sai lầm ngớ ngẩn. Ron Puryear, người bạn tuyệt vời của tôi đã mời tôi tới nghỉ vài ngày tại ngôi nhà xinh đẹp bên bờ sông của anh ấy ở Idaho[1], để tôi có thể nghỉ dưỡng và bắt đầu viết sách. Khung cảnh tràn đầy cảm hứng và hoàn hảo để viết sách và tư duy. Căn nhà nhìn ra một hồ nước đẹp tuyệt vời với những ngọn đồi phủ kín cây cỏ phía đằng sau. Phong cảnh hữu tình. Bởi tôi sẽ có một số buổi nói chuyện ở các thành phố Spokane, Edmonton, Los Angeles và tất cả các thành phố ở phía Tây nước Mỹ nên tôi quyết định chấp nhận lời mời của anh.

Con rể tôi tên là Steve và anh bạn Mark của chúng tôi cũng ở đó bởi hai người sẽ cùng tôi đến thành phố Edmonton tại Canada. Khi chúng tôi ngồi trong ô tô ở thành phố Spokane, Washington để đến sân bay, Steve hỏi: “Mọi người mang theo hộ chiếu chưa?”. Tim tôi chùng hẳn xuống! Tôi quên mất rồi!

Giờ thì không thể đơn giản chỉ là quay xe lại và trở về nhà mà lấy. Tôi đang ở tít phía Tây, còn hộ chiếu của tôi ở mãi tận Florida, cách đấy hơn hai ngàn dặm. Sáu tiếng nữa tôi sẽ phải thuyết trình tại Edmonton. Tôi bắt đầu hoảng sợ. Tôi phải làm sao bây giờ?

Steve, Mark, tôi và Linda – trợ lý của tôi cố giải quyết vấn đề đó trong hai giờ kế tiếp. Cứ mỗi phút trôi qua lại cho thấy tôi đang vấp phải vấn đề lớn. Tôi biết là mình sẽ chẳng được phép đặt chân lên máy bay để sang Canada mà không có hộ chiếu. (Tin tôi đi, tôi đã hỏi rồi!) Chúng tôi cũng biết rằng không thể lấy hộ chiếu qua đường chuyển phát nhanh được. Người nhà ở Florida cũng chẳng thể bắt một chuyến bay thương mại mà mang sang cho tôi kịp giờ. Tôi sẽ không thể thuyết trình tối nay. Khả năng giải quyết vấn đề đó là bất khả thi.

Cuối cùng thì sau một hồi tích cực làm việc và tư duy sáng tạo, chúng tôi đã tìm ra giải pháp. Ban tổ chức ở Edmonton đồng ý rời buổi nói chuyện tối hôm đó vào buổi tối hôm sau. Cùng lúc, chúng tôi thuê một chiếc máy bay phản lực tư nhân bay từ Florida tới Spokane mang theo hộ chiếu của tôi. Trong đầu tôi hiện lên hình ảnh biếm họa rằng ai đó đặt hộ chiếu của mình vào một trong những chiếc ghế, như thể nó là một hành khách vậy. Ôi trời, tôi thấy mình thật ngu ngốc.

Lúc nửa đêm, khi máy bay tới nơi, chúng tôi lên máy bay và hướng tới Edmonton. Chúng tôi đến thành phố vào sáng hôm sau, tôi đã có mặt vào buổi họp ngày hôm đó và tham gia thuyết trình vào buổi tối. Tôi đã hoàn thành nhiệm vụ.

Tin tốt là chúng tôi đã giải quyết được vấn đề. Tin xấu là cái giá để sửa lỗi đó là 20.000 đô-la!

Ngày kế tiếp tôi bị mắc kẹt trong cảm xúc. Tôi liên tục tự hỏi mình:

Vì sao một người đi lại kì cựu như tôi mà lại mắc lỗi sơ đẳng đến vậy?

Tôi đã gây ra sự bất tiện như thế nào cho những người phải rời buổi thuyết trình vào buổi tối hôm sau?

Sao tôi không nghĩ tới hộ chiếu sớm hơn 24 giờ, như vậy tôi chỉ mất có vài trăm đô-la thay vì hàng nghìn đô-la như thế?

Tôi sẽ làm gì nếu chúng tôi không tìm ra giải pháp?

Những ý nghĩ và câu hỏi đó cứ ám ảnh tôi mãi. Để có thể hồi phục lại, tôi đã uống milkshake[2] (thứ đồ uống giúp giải khuây), đi bơi và cố gắng nghỉ ngơi. Tôi có cảm giác mình như nô lệ cho chính những cảm xúc của mình.

Tôi thường xử lý các tình huống thất bại và sai lầm khá nhanh nhưng lần này thì tôi cảm thấy không thoải mái lắm. Tôi đã phải vật lộn để vượt ra khỏi nhà ngục do chính mình dựng lên với những câu hỏi giả định nếu-thì. Hôm nay tôi có thể cười vào việc đó nhưng ngay cả bây giờ tôi vẫn cảm thấy thật ngu ngốc khi bỏ quên một thứ cơ bản như vậy.

Người ta nói rằng nếu con tàu đại dương mà biết tư duy và có cảm xúc thì nó đã chẳng bao giờ rời bến. Nó có thể sẽ sợ hàng nghìn con sóng lớn mà nó sẽ gặp trong hành trình vượt đại dương của mình. Lo lắng và sợ hãi là những cảm xúc khiến trái tim con người yếu mềm. Thất bại cũng vậy. Chúng cũng khiến chúng ta yếu đuối, giam cầm ta, khiến ta tê liệt, nản lòng và mệt mỏi. Để thành công, ta cần phải tìm ra những cách để không bị mắc kẹt về mặt cảm xúc.