Chúng tôi tìm tới Công ty CP GD The Light Education tại số 6 Đặng Thùy Trâm – Phường Cổ Nhuế – quận Bắc Từ Liêm – Hà Nội để gặp Tiến sĩ Toán học Nguyễn Thị Thúy Hồng vào đầu những ngày hè này, khi mà học sinh cả nước vừa kết thúc kỳ thi chuyển cấp (lớp 9 vào lớp 10) niên học 2017 – 2018. Trong kỳ thi vào lớp 10 THPT năm nay, học sinh lớp 9 do TS Hồng trực tiếp bồi dưỡng có 27 em đỗ vào các trường chuyên nổi tiếng của Hà Nội như: THPT chuyên HN – Amsterdam, THPT chuyên Sư Phạm, THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, THPT chuyên Ngoại ngữ… và có 22 học sinh đỗ vào các trường THPT theo đúng nguyện vọng 1.
Tiến sĩ Toán học Nguyễn Thị Thúy Hồng
Trong trạng thái vui vẻ của một nhà giáo gặt hái được một số thành công nhất định trong năm học vừa qua, tiến sĩ Hồng đã dành cho chúng tôi một cuộc trò chuyện khá cởi mở về việc dạy và học Toán trong nhà trường hiện nay.
Trả lời câu hỏi của chúng tôi về việc làm thế nào để truyền lửa và tạo niềm yêu thích học Toán cho học sinh, TS Hồng chia sẻ: “Điều tiên quyết phải là một nhà giáo yêu nghề, có nhiệt huyết, có niềm đam mê với môn Toán. Đó chính là yếu tố quan trọng của một giáo viên dạy Toán. Bởi vì với một người giáo viên, ngoài kỹ năng và kiến thức tốt thì khả năng và động lực là vô cùng quan trọng. Người dạy Toán phải biết khơi gợi niềm yêu thích Toán từ học sinh. Ngoài sự thông minh, nếu học sinh yêu thích và có đam mê với môn học thì sẽ tiến bộ vượt bậc”. TS Hồng ví von: “chỉ số thông minh giống như một đoạn mạch AND vững chắc rất khó cải thiện, còn chỉ số đam mê (là chất lửa trong mỗi con người) chúng ta hoàn toàn có thể điều chỉnh được. Tìm được đam mê cho chính mình đã khó nhưng duy trì và biến đam mê đó trở thành một “ngọn lửa” để truyền lại cho học trò còn khó hơn rất nhiều”.
Khi chúng tôi đưa ra ý kiến là có một số phụ huynh học sinh cho rằng: “để học sinh thích học Toán thì nên ra những đề Toán dễ!?”, Tiến sĩ Hồng đã đưa ra quan điểm riêng của mình rất dứt khoát: “Tôi không đồng ý với quan điểm này, bởi Toán là môn học nền tảng để phát triển tư duy nên học tập phải tùy theo nhận thức của mỗi học sinh. Với các học sinh khá và giỏi tôi thường làm ngược lại – tức là đưa ra những vấn đề khó hơn một chút để học sinh cố gắng nỗ lực tìm lời giải. Và khi giải được một bài toán khó, các em sẽ hài lòng và sẽ làm tốt hơn với các bài Toán khó tiếp theo. Nhưng quan trọng người dạy cần phải nắm bắt được khả năng của từng học sinh để có cách tiếp cận phù hợp, chứ không phải nhất nhất lúc nào cũng như vậy được”.
Một buổi dạy toán của cô Thúy Hồng
Theo TS Hồng, trong dạy Toán không nên chỉ quan trọng hóa quá phần lý thuyết mà quên đi việc thảo luận, lý giải vấn đề. Giáo viên nên đưa học sinh vào những tình huống cụ thể để các em trực tiếp quan sát, trao đổi… rồi từ đó giúp học sinh tìm ra những câu trả lời đúng. Phải khuyến khích các em tìm ra những cách giải quyết cho riêng mình và được trình bày những quan điểm cá nhân. Đó là nét riêng, nét mới mang tính sáng tạo. Có như vậy bên cạnh việc chiếm lĩnh kiến thức, người học còn biết làm chủ bài học, tạo cơ hội tốt cho tính tự chủ và óc sáng tạo phát triển. TS Hồng lại ví von: “nếu quá trình giáo dục là một vòng tròn thì tâm của đường tròn đó phải là cách tổ chức các hoạt động học tập cho đối tượng người học. Nếu tổ chức các hoạt động dạy và học nhịp nhàng thì học sinh không cần học nhiều mà hiệu quả học vẫn cao”.
Ngoài sự thông minh, nếu học sinh yêu thích và có đam mê với môn học thì sẽ tiến bộ vượt bậc
Rồi TS Hồng trở nên trầm tư hơn khi nêu lên những suy nghĩ, trăn trở của mình về việc đổi mới phương pháp dạy học Toán trong nhà trường hiện nay. Theo TS Hồng: “Một trong những yêu cầu đặt ra của đổi mới phương pháp dạy học là phải tích cực hóa các hoạt động học tập của học sinh, phải phát huy tính chủ động sáng tạo, rèn luyện kỹ năng vận dụng vào thực tiễn… để từ đó đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học sinh. Quá trình giải toán, đặc biệt là môn hình học, sẽ giúp học sinh tìm tòi, phát hiện và có ý thức vận dụng linh hoạt, sáng tạo các kiến thức đã học vào bài tập và thực tiễn. Trong quá trình dạy, đối với từng đối tượng học sinh mà giáo viên cần điều chỉnh sao cho phù hợp với các em, đôi lúc giáo viên phải theo sự tiếp thu của học sinh mà đặt câu hỏi sao cho dễ hiểu, có thể giúp gợi mở để các em tư duy. Nhưng bài đưa ra không nên quá dễ, phải có dễ, phải có khó. Như vậy học sinh sẽ không nản mà sẽ tìm cách để giải quyết bài toán tốt hơn. Hướng đến mỗi một người học, hướng đến với mỗi đối tượng trong giờ học luôn là mối quan tâm hàng đầu của người dạy có tâm huyết với nghề”.
Quá trình giải toán, đặc biệt là môn hình học, sẽ giúp học sinh tìm tòi, phát hiện và có ý thức vận dụng linh hoạt, sáng tạo các kiến thức đã học vào bài tập và thực tiễn
Trước khi kết thúc cuộc trò chuyện với chúng tôi, chị đã đưa ra những lời khuyên chân tình dành cho học sinh và các bậc phụ huynh, đó là: “Học Toán sẽ cho học sinh một khả năng phát triển tư duy; khả năng diễn đạt; xây dựng ngôn ngữ; tính logic; khả năng tính toán nhanh nhạy. Vì vậy, các em học sinh hãy tự tin vào chính mình, hãy luôn tự nhủ rằng: những kiến thức mình chưa biết chẳng qua là mình chưa được học, nếu được học rồi chắc chắn mình sẽ biết. Trong học Toán, sự tự tin là yếu tố vô cùng quan trọng”.
Đã đến giờ TS Hồng vào lớp dạy bồi dưỡng môn Toán cho các học sinh thân yêu của chị, nên chúng tôi phải tạm dừng cuộc trò chuyện với chị tại đây để ra về, trước khi không quên hẹn với TS Hồng một ngày khác sẽ quay lại.
Công Phát & Bảo Ngân
(CLB Phụ Nữ Hiện Đại)