Khó có một định nghĩa chung về một gia đình thành công, tuy nhiên phần lớn nhà xã hội học và chuyên gia về gia đình đồng ý một số nguyên tắc cơ bản để phân biệt giữa gia đình hiện đại thành công và không thành công.
Nhiều thống kê đã phác họa một bức tranh ảm đạm của gia đình hiện đại, trong đó có ly hôn, thanh thiếu niên sống thiếu kiểm soát, ngoại tình, gia đình tan vỡ, và đôi khi là những lạm dụng về tinh thần lẫn thể chất. Làm thế nào xác định sự thành công của một gia đình? Đó là, một gia đình thành công thúc đẩy cảm giác gia đình và bản sắc cá nhân tích cực, đem lại sự hài lòng và đáp ứng được mối tương tác giữa các thành viên gia đình với nhau, có khả năng đối phó với stress theo cách linh hoạt, tạo sự gắn kết trong gia đình.
Gia đình thành công luôn có những vai trò rõ ràng. Các thành viên biết rằng có một cấu trúc rõ ràng, công bằng, linh hoạt, giúp mỗi người hiểu được vai trò của họ trong gia đình. Vì có liên quan đến những vai trò, nên gia đình thành công cũng có nhận thức rõ ràng cách thực hiện những quyết định. Phụ huynh không độc đoán, có sự rõ ràng trong việc kiểm soát, biết chấp nhận năng lực và ý kiến đóng góp của con cái một cách cởi mở.
Không bị cô lập về mặt xã hội và duy trì sự liên kết một cách chặt chẽ với một xã hội rộng lớn hơn, đó là một trong số đặc điểm của những gia đình thành công. Một minh chứng cho điều này là họ có khả năng sử dụng sự giúp đỡ từ các nguồn lực bên ngoài gia đình. Hơn thế, họ nhận thức được tầm quan trọng của bạn bè, láng giềng… và biết nhiều cách để duy trì kết nối xã hội, hiểu được tầm quan trọng của việc yêu cầu hỗ trợ bên ngoài gia đình.
Gia đình thành công có khả năng thể hiện sự linh hoạt trước những tình huống căng thẳng trong cuộc sống. Ngược lại, những gia đình có quy tắc cứng nhắc không thể chuyển đổi thành công các cột mốc quan trọng, khủng khoảng trong đời sống gia đình. Trong khi đó, gia đình thành công biết được vai trò của họ, có thể xoay chuyển tình thế, để cải thiện tình hình ngày càng tốt hơn.
Thời gian ở cùng nhau không chỉ là số lượng mà còn là chất lượng, đó là một trong những đặc điểm của gia đình thành công. Họ đánh giá cao cảm giác khi mọi người được ở bên nhau, sống theo cách gắn bó, kết nối thông qua thời gian chất lượng dành cho nhau, đề cao tính tự chủ, tôn trọng nhu cầu cá nhân của mỗi thành viên, đồng thời biết làm việc để tạo điều kiện thuận tiện cho sự phát triển của cá nhân.
Những gia đình thành công hiểu rằng quan hệ hôn nhân là nền tảng, chất keo để gắn kết mọi người trong gia đình. Nếu mối quan hệ này không tốt, sự thành công của gia đình bắt đầu gặp nguy hiểm. Với những gia đình bình thường, sự ra đời của con cái là một sự ngắt quãng tự nhiên, bình thường trong quan hệ vợ chồng, nhưng gia đình thành công biết vượt qua chu kỳ này của gia đình, để duy trì quan hệ hôn nhân có chất lượng cao.
Giao tiếp hiệu quả là một trong số phẩm chất hàng đầu của những gia đình thành công. Việc giao tiếp ấy thường rõ ràng, cởi mở, chân thành, các thành viên gia đình thường giao tiếp với nhau để thể hiện sự quan tâm, hỏi han cuộc sống và giải quyết sự xung đột theo cách lành mạnh. Giao tiếp trong những gia đình lành mạnh còn có mối tương quan chặt chẽ đến lòng tự trọng cao của các thành viên. Mỗi người hiểu rằng họ có thể không có câu trả lời đúng, nhưng có cách thức đúng để giải quyết vấn đề.
- Nam Phương theo Quentinhafnertherapy
Nguồn: Doanh Nhân Sài Gòn cuối tuần
