Thực phẩm chức năng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe, làm đẹp. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc lựa chọn sản phẩm không phù hợp, không rõ nguồn gốc xuất xứ, cũng như không đảm bảo chất lượng có thể khiến người tiêu dùng phải nhận những hậu quả khó lường. Đáng lưu ý, nhiều chất phụ gia trong đó có chất bảo quản có thể gây dị ứng, hại gan…
Gây biến dạng da mặt…
Chị Trần Thu Hiên (Hà Nội) bước vào tuổi 45, da có sự thay đổi nhiều, xuất hiện một số vết nhăn ở vùng mắt, vết nám màu nâu thẫm ở hai bên gò má, da khô và không căng mịn. Để dưỡng da, chị đã vào mạng tìm đọc các thông tin về sử dụng thực phẩm chức năng (TPCN) có thể giúp làm đẹp da, căng da, làm mờ các nếp nhăn và khắc phục vùng da bị hư tổn… Và chị có mua một loại sản phẩm về dùng. Tuy nhiên, sau khi uống, cơ thể chị có nhiều phản ứng bất thường. Da bắt đầu có hiện tượng đỏ ứng và gờ nổi lên tạo thành các cụm. Điều đáng nói, các vết này rất ngứa khiến chị Hiên khó chịu.
Theo các chuyên gia, hiện nay mặt hàng TPCN phát triển khá đa dạng, đáp ứng nhu cầu hỗ trợ sức khỏe và sắc đẹp của người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc lạm dụng, cũng như nhiều sản phẩm chứa chất phụ gia sẽ khiến người tiêu dùng gặp nhiều nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe. Điều này không chỉ xảy ra với các sản phẩm xách tay mà ngay cả sản phẩm đang được bán, sản xuất trong nước. Ví dụ, nhiều người ưa dùng hàng xách tay vì cho rằng đó là hàng tốt do nước ngoài sản xuất, điều này có phần phù hợp. Tuy nhiên, họ chưa nghĩ đến việc hàng đó có thể bị làm nhái, chất lượng sẽ không đảm bảo, điều kiện bảo quản không phù hợp với nước ta nên dễ bị nhiễm khuẩn…
Đặc biệt, các chuyên gia nhấn mạnh, một yếu tố trong TPCN ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe chính là chất bảo quản. Hầu hết, các chất bảo quản là chất hóa học, có khả năng ức chế vi khuẩn, nấm men phát triển để sản phẩm kéo dài thời gian giúp tăng điều kiện bán hàng. Nhưng chính các chất này gây ra các tác dụng phụ, như nổi mề đay, dị ứng, hại gan thận, tim mạch… nhất là tăng nguy cơ ung thư.
Ưu tiên chọn lựa những sản phẩm hạn sử dụng ngắn hạn
Theo các chuyên gia, có nhiều trường hợp bị dị ứng phải vào viện cấp cứu vì sử dụng thực phẩm chức năng, mỹ phẩm một cách thiếu khoa học. Bên cạnh các nguyên nhân như do cơ địa, do viêm gan… thì các chất phụ gia cũng chiếm tỷ lệ đáng kể, đặc biệt là các chất bảo quản.
Các báo cáo y học cho thấy, dưới 10% các trường hợp nổi mề đay bệnh lý có nguyên nhân từ các phụ gia thực phẩm. Các phụ gia thực phẩm tự nhiên gồm có men, salixilat, axit xiric, abumin của cá, trứng… Bên cạnh các phụ gia tự nhiên còn có các phụ gia tổng hợp, trong đó quan trọng là một số biến thể của axit benzoric và penicilin; các chất có thể tạo men, lên màu (xanh, đỏ)… Người có nguy cơ dị ứng nên tránh dùng những thực phẩm có chứa các chất này. Ngoài ra, một số chất bảo quản khác thường được sử dụng trong thực phẩm chức năng như sodium nitrat và sodium nitrit, có thể ảnh hưởng tới sức khỏe vì gây co mạch, tăng huyết áp, tạo thành nitrosamin, một loại hóa chất có khả năng gây ung thư. Nhiều trường hợp bị ngộ độc do ăn uống phải thực phẩm chứa nhiều nitrit.
Điều đáng nói, hiện nay chất bảo quản vẫn được sử dụng thường xuyên nhưng nhiều doanh nghiệp chọn cách không nêu tên thành phần, công bố thành phần đã được xác nhận là an toàn với sức khỏe người tiêu dùng và họ thường đề một vài từ ngắn gọn: “phụ gia khác”…
Theo các chuyên gia, người tiêu dùng nên tự lo cho mình để được an toàn nhất, thông qua một số cách lựa chọn cơ bản đối với TPCN như sau:
– Cần biết các điều kiện để xác định sản phẩm đó là TPCN gồm: nhà sản xuất công bố sản phẩm là TPCN; được cơ quan nhà nước có thẩm quyền (nước sản xuất/nước cho phép lưu hành) chứng nhận…
– Nên đọc kỹ tính năng, tác dụng của TPCN trên nhãn xem có phù hợp với nhu cầu dùng của bản thân trước khi quyết định mua TPCN .
– Ưu tiên chọn lựa những sản phẩm hạn sử dụng ngắn hạn (dưới 1 năm), thông thường những sản phẩm này không sử dụng chất bảo quản.
– TPCN được sản xuất trong nước thì những sản phẩm tốt thường được nhiều người tiêu dùng lâu nay đánh giá cao, hay sản phẩm của doanh nghiệp có uy tín trong việc sản xuất các loại TPCN. Đối với TPCN nhập khẩu, tốt nhất nên tìm hiểu kỹ các thông tin về sản phẩm và nhà sản xuất, có thể chọn loại TPCN của các hãng dược phẩm ở các nước có hệ thống quản lý chất lượng chặt chẽ sản xuất như Đức, Mỹ, Canada, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc… Sản phẩm nhập khẩu nên có nhãn phụ tiếng Việt của công ty nhập khẩu.
Cần hiểu đúng để dùng đúng TPCN mới mang lại hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe.
Theo Tầm Nhìn
