Tín dụng tiêu dùng là xu hướng mới nở rộ trong vài năm gần đây ở Việt Nam. Trong bối cảnh nền kinh tế đang trên đà phục hồi thì hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân được đánh giá là thị trường đầy tiềm năng và lợi thế.
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, tăng trưởng tín dụng 6 tháng đầu năm 2015 đạt 6,09%. Trong khi đó, tín dụng tiêu dùng mới chỉ chiếm khoảng 6% tổng dư nợ mua sắm cá nhân, một con số quá khiêm tốn so với tiềm năng của thị trường.
Tuy nhiên, dịch vụ tín dụng tiêu dùng được dự báo ngày càng phát triển mạnh do nhu cầu chi tiêu của người dân tăng cao. Theo ước tính của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, cho vay tiêu dùng có thể chiếm tới 10% GDP (trên 10 tỷ USD/năm) trong khoảng 5 năm tới. Đây chính là “miếng bánh” hấp dẫn mà nhiều ngân hàng và công ty tài chính đang sẵn sàng cho một cuộc đua tranh thị phần.
Theo Luật sư Nguyễn Thế Truyền, Công ty Luật Hợp danh Thiên Thanh, ngoài hệ thống các ngân hàng thương mại, hiện tại trên thị trường có khoảng 20 công ty tài chính đang hoạt động “phủ sóng” tới hàng nghìn cửa hàng bán ô tô, xe máy, các siêu thị điện máy… trên cả nước để cho vay tiêu dùng.
“Các khách hàng cá nhân có nhu cầu vay tiêu dùng cho bản thân và gia đình, nhưng do thủ tục hoàn thiện hồ sơ vay vốn ngân hàng khá phức tạp, lại mất công sức nên người dân có xu hướng tìm đến các công ty tài chính với thủ tục nhanh gọn” – Luật sư Truyền nói.
Ở góc độ thị trường tiêu dùng, bà Quản Thùy Giang, Giám đốc truyền thông Hệ thống Siêu thị điện máy HC cho hay, hiện Siêu thị điện máy HC đang hợp tác cùng hai công ty tài chính là Công ty TNHH TM ACS Việt Nam và Công ty tài chính TNHH một thành viên Home Credit Việt Nam. Các khách hàng, đặc biệt là khách hàng trẻ thường có xu hướng mua hàng trả góp với lãi suất linh hoạt từ các công ty tài chính này.
Ngoài ra, tại các hệ thống siêu thị điện máy và cửa hàng bán đồ công nghệ khác như: Siêu thị Nguyễn Kim, Media Mart, Pico, Thế giới di động… cũng đều có sự hiện diện của các công ty tài chính như FE Credit, HD SAISON… với phương thức tiếp cận đến từng khách hàng. Bên cạnh đó, xu hướng sử dụng thẻ tín dụng trong thanh toán tiêu dùng cá nhân cũng đang được người tiêu dùng quan tâm nhiều hơn, nhất là những người làm văn phòng trong độ tuổi từ 25 – 40.
Chị Đinh Thu Hiền, 34 tuổi, ở quận Hoàng Mai (Hà Nội) cho biết: “Với thu nhập chưa đến 10 triệu đồng/tháng, nhưng chị vẫn có thể dùng thẻ tín dụng với hạn mức 45 triệu đồng cho việc mua sắm online hoặc thanh toán tại các điểm cài đặt POS. Mỗi lần mua sắm tôi đều không phải rút tiền mặt, nhờ vậy, dù ở nhà hay đi công tác xa tôi đều thấy thuận lợi”.
Được biết, hiện các công ty tài chính cho khách hàng vay với mức lãi suất 0,9%/tháng, theo dư nợ ban đầu, hoặc 1,75%/tháng theo dư nợ giảm dần, tương đương với khoảng 21%/năm.
Luật sư Nguyễn Thế Truyền cho rằng, vay tiêu dùng qua công ty tài chính có thủ tục khá đơn giản, chỉ cần có giấy tờ tùy thân, đi làm hưởng lương, hoặc tự kinh doanh… đều có thể được vay.
“Một người có việc làm thu nhập 4,5 triệu đồng/tháng, có thể vay tối đa 500 triệu đồng trong vòng 60 tháng. Với nhiều người có nhu cầu vay tiền mà không thể tiếp cận vốn ngân hàng thì có thể dễ dàng vay từ các công ty tài chính. Điều này đang giúp cho một lượng lớn người có nhu cầu vay tiền tiếp cận tín dụng minh bạch, đồng thời giúp đẩy lùi nạn tín dụng đen”, Luật sư Truyền nói.
Theo thống kê, hoạt động cho vay tiêu dùng đã đạt mức tăng trưởng trên 12%/năm kể từ năm 2007 đến nay. Điều này đã góp phần không nhỏ vào việc hạn chế tín dụng đen và mở ra cơ hội cho nhiều người dân tiếp cận được dịch vụ ngân hàng.
Công ty StoxPlus mới đây công bố số liệu cho biết, tổng quy mô của thị trường tài chính tiêu dùng Việt Nam hiện nay đạt khoảng 200 nghìn tỷ đồng, tương đương 8,88 tỷ USD, mức tăng trưởng trên 12% và chiếm 5,4% GDP.
Một số kết quả nghiên cứu khác cũng cho thấy, tổng dư nợ cho vay tiêu dùng ở Việt Nam hiện tăng trưởng trung bình lên tới xấp xỉ 20%/năm. Ước tính, tỷ lệ cho vay tiêu dùng/GDP hiện đạt 6,4%, tỷ lệ tín dụng tiêu dùng/tổng tín dụng là 5,6%, tỷ lệ cho vay tiêu dùng/tiêu dùng cuối cùng là 7,3% và dư nợ cho vay tiêu dùng bình quân đầu ngưòi đạt xấp xỉ 1,5 triệu đồng/người. Hiện có khoảng gần 16 triệu người là khách hàng tiềm năng với sự thỏa mãn các điều kiện cơ bản về độ tuổi và thu nhập.
Theo Nguyễn Ngọc/ SGGP
