Dự án Sử dụng nước tưới hợp lý để nâng cao hiệu quả kinh tế của ngành sản xuất cà phê tại Việt Nam (*) do tập đoàn Nestlé phối hợp với Cơ quan Hợp tác phát triển Thụy Sĩ (SDC) tài trợ với tổng trị giá 2 triệu euro và công ty tư vấn EDE (Đức) phối hợp với nhiều đối tác khác (**) thực hiện sẽ hỗ trợ quản lý nước hiệu quả cho 50.000 nông dân trồng cà phê ở khu vực 5 tỉnh Tây Nguyên gồm: Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai,Kon Tum và Lâm Đồng, góp phần giải quyết tình trạng thiếu nước do thiên tai, biến đổi khí hậu và kỹ thuật canh tác, tưới tiêu kém hiệu quả.
Sau một thời gian dài khảo sát và xây dựng mô hình thí điểm, dự án được chính thức triển khai từ tháng 4/2015 và sẽ kéo dài trong vòng 05 năm đến năm 2019. Dự án bao gồm các hoạt động:
+Nâng cao năng lực quản lý nguồn nước cho nông dân thông qua nghiên cứu nguồn nước và nhu cầu về nước, đặc biệt xác định các điểm nóng về thiếu nước.
+Thiết lập hệ thống cảnh báo sớm về khí tượng giúp nông dân tối ưu hóa việc quản lý vườn cây.
+Hỗ trợ đào tạo 50.000 nông dân theo bộ tiêu chí Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (GAP) và tưới tiêu hiệu quả.
+Đóng góp ý kiến với cơ quan quản lý nhà nước để xây dựng chính sách quản lý nước và đề xuất các giải pháp nhân rộng mô hình.
Theo kế hoạch trong năm 2015, dự án sẽ tập huấn cho cho 30 tập huấn viên và 2.000 nông dân và thiết lập 06 mô hình thí điểm về sản xuất cà phê bền vững áp dụng quản lý nước tưới hợp lý cho mỗi tỉnh trong vùng Dự án.
Ông Đỗ Thành Chung, Giám đốc quốc gia (Việt Nam), Công ty tư vấn EDE, chia sẻ:“Thông qua các khoản tài trợ của Nestlé và kinh nghiệm đúc kết từ dự án phát triển cà phê bền vững NESCAFÉ Plan đang triển khai, chúng tôi mong rằng có thể đóng góp vào việc nâng cao nhận thức và sự hiểu biết về vấn đề sử dụng nước trong sản xuất cà phê nói chung và trong sản xuất cà phê Robusta Việt Nam nói riêng nhằm đánh giá các cách tiêu thụ nước tối ưu nhất, cũng như tác động đến việc cải thiện chất lượng nguồn nước”, ông nói.
Việt Nam hiện là nước xuất khẩu cà phê lớn thứ 2 trên thế giới. Lĩnh vực này hiện đang thu hút 2,6 triệu người làm việc. Phần lớn diện tích trồng cà phê tập trung trên Tây Nguyên, nơi ngành nông nghiệp nói chung tiêu thụ đến 96% lượng nước cung cấp cho toàn khu vực.
Tuy nhiên, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và khai thác và sử dụng nước quá mức đang diễn biến mạnh mẽ, tình trạng khan hiếm nước đang dần trở nên một vấn đề bức thiết đối với nông dân, hộ gia đình và ngành sản xuất cà phê nói chung. Theo một nghiên cứu được tài trợ bởi công ty Nestlé, ước tính trung bình nông dân sử dụng nhiều hơn 60% lượng nước cần để tưới cây trong mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 .
Theo các chuyên gia, nông dân trồng cà phê dùng trung bình 700 đến 1.000 lít nước để bơm tưới cho cây, trong khi lượng nước cần để cho ra sản lượng cà phê tương đương chỉ là một nửa con số trên, tương đương 300 đến 400 lít.
Bên cạnh dự án nước, công ty Nestlé tiếp tục triển khai dự án NESCAFÉ Plan tại các tỉnh Tây Nguyên, góp phần thúc đẩy việc tái canh cà phê thông qua việc hỗ trợ cây giống cà phê sạch bệnh và tập huấn khoa học kỹ thuật cho nông dân trồng cà phê.
Áp dụng những kỹ thuật canh tác của NESCAFÉ Plan, người nông dân không chỉ đạt được hiệu quả kinh tế cao từ cây cà phê mà còn góp phần bảo vệ môi trường, tiết kiệm nguồn nước. Tiêu biểu như việc giới thiệu phương pháp tưới tiết kiệm nước, giúp nông dân tiết kiệm nước tưới từ 700 lít/cây xuống còn 400 lít/cây.
Chú thích:
(*) Tên tiếng Anh dự án: “More coffee with less water – towards a reduction of the blue water footprint in coffee production”
(**) Viện Quản lý nước quốc tế (IWMI)
Đoàn Tài nguyên nước Trung Tây Nguyên
Bộ Tài Nguyên & Môi Trường
Cục Trồng Trọt & Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn
Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội thuộc Đại học Quốc gia
H.Chi/ Nguồn: Nestlé VN/ CamMedia
