“Respiratory care split hospital” là một mô hình khá thành công của Hàn Quốc trong ứng phó với đại dịch COVID-19.
Hai giải pháp chính đã được vận dụng tại Hàn Quốc để các bệnh viện sẵn sàng ứng phó nhưng không trở thành ổ lây lan dịch COVID-19 là: (1) Chuyển đổi chức năng một số bệnh viện trở thành bệnh viện chuyên điều trị COVID-19, và (2) “Tách đôi” một số bệnh viện để một nửa bệnh viện trở thành bệnh viện chuyên tiếp nhận và chăm sóc bệnh nhân có triệu chứng hô hấp (Repurposing and reshaping of hospitals during the COVID-19 outbreak in South Korea, One Health, Volume 10).
Một khối nhà thuộc một nửa chuyên tiếp nhận điều trị bệnh phổi không do lao tại BV Phạm Ngọc Thạch sẵn sàng tiếp nhận BN COVID-19
Từ khi bắt đầu bùng phát dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố, Ngành Y tế đã chủ động triển khai mô hình bệnh viện dã chiến tại Củ Chi và Cần Giờ để chuyên tiếp nhận cách ly điều trị người bệnh (+). Sau gần 1,5 năm hoạt động, hai bệnh viện dã chiến này đã thật sự phát huy hiệu quả và đã làm giảm gánh nặng và nguy cơ rất lớn cho các bệnh viện hiện hữu trên địa bàn thành phố.
Hiện nay, trước tình hình dịch bệnh COVID-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Thành phố, Sở Y tế đã xây dựng kế hoạch ứng phó lên đến quy mô 5.000 giường chuyên tiếp nhận và điều trị COVID-19. Theo đó, khi dịch đã bước sang giai đoạn 2 (giai đoạn đã có ca mắc trong cộng đồng, vẫn trong tầm kiểm soát), ngành y tế phải sẵn sàng khoảng 2.000 giường bệnh chuyên tiếp nhận bệnh nhân (+) với 200 giường hồi sức tích cực. Cụ thể, các bệnh viện được phân công sẵn sàng trong giai đoạn này là: BV dã chiến Củ Chi (300 giường), BV điều trị COVID-19 Cần Giờ (600 giường), BV Bệnh Nhiệt đới (400 giường), BV Phạm Ngọc Thạch (550 giường), 2 bệnh viện chuyên tiếp nhận trẻ em là BV Nhi Đồng Thành phố (100 giường) và BV Nhi Đồng 2 (50 giường), ngoài ra còn có BV Chợ Rẫy (40 giường hồi sức).
Theo kế hoạch này, hai bệnh viện sẽ được chuyển đổi một số chức năng để trở thành bệnh viện chuyên tiếp nhận COVID-19 (ngoài 2 bệnh viện dã chiến Củ Chi và Cần Giờ) là: BV Bệnh Nhiệt đới và BV Phạm Ngọc Thạch. Hai bệnh viện chuyên tiếp nhận trẻ em là Nhi Đồng Thành phố và Nhi Đồng 2 dành các khối nhà độc lập (khoa Nhiễm) chỉ chuyên tiếp nhận bệnh nhân COVID-19. Bệnh viện Chợ Rẫy sẽ bố trí một khoa Hồi sức chuyên tiếp nhận bệnh nhân người lớn nặng, ngoài BV Bệnh Nhiệt đới.
Theo phân công này, các bệnh viện đều đã có phương án sẵn sàng triển khai, tuy nhiên, vẫn còn đó những ý kiến lo lắng đối với BV Phạm Ngọc Thạch, một bệnh viện chuyên khoa về bệnh phổi và lao. Tuy nhiên, với mô hình bệnh tật thay đổi trong thời gian qua (số lượng BN lao cần điều trị nội trú tại bệnh viện giảm rõ rệt, số lượng bệnh nhân mắc các bệnh phổi không do lao ngày càng tăng cao), với một khuôn viên rộng lớn và môi trường thoáng với nhiều cây xanh, và nhất là với lộ trình phát triển hạ tầng, trang thiết bị, kỹ thuật chuyên sâu phục vụ cho chuyên ngành “bệnh phổi không do lao” của bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, và kế hoạch triển khai theo mô hình bệnh viện tách đôi (split hospital) chuyên tiếp nhận và điều trị COVID-19 của BV Phạm Ngọc Thạch đã thật sự thuyết phục và hoàn toàn khả thi.
Sở Y tế đánh giá cao khi BV Phạm Ngọc Thạch đã và đang sẵn sàng chuyển đổi theo mô hình “bệnh viện tách đôi” và có thể tiếp nhận bệnh nhân COVID-19 khi tình hình dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp. Theo đó, một nửa bệnh viện (tính theo chiều dọc) tách biệt hẵn với một nửa còn lại, với cổng vào riêng, những khối nhà riêng (đã được bố trí những buồng áp lực âm, giường hồi sức, các buồng bệnh thông thoáng không dùng điều hoà trung tâm,…) và cả khu vực cận lâm sàng riêng biệt, trong đó có xét nghiệm RT-PCR chẩn đoán COVID-19. Quy mô giường bệnh của một nửa bệnh viện chuyên phục vụ cho bệnh nhân COVID-19 có thể lên đến 700 giường.
Sở Y tế và Ban Giám đốc bệnh viện thống nhất và đồng thuận về hướng phát triển của BV Phạm Ngọc Thạch, theo đó, BV Phạm Ngọc Thạch tiếp tục là bệnh viện chuyên khoa đầu ngành về bệnh phổi và các bệnh lý khác do lao, đồng thời tiếp tục lộ trình phát triển chuyên khoa sâu về bệnh lý phổi không do lao. Bên cạnh đó, BV Phạm Ngọc Thạch sẽ là một trong những bệnh viện được phân công chuyên tiếp nhận điều trị COVID-19, khi được yêu cầu, thì một nửa chuyên sâu về bệnh phổi không do lao của BV Phạm Ngọc Thạch sẽ chuyển sang tiếp nhận điều trị BN COVID-19.