Janet Yellen: Người phụ nữ quyền lực nhất của giới tài chính

Là đương kim Chủ tịch của Fed, đồng thời từng là nguyên chủ tịch Hội đồng tư vấn kinh tế cho Tổng thống Hoa Kỳ William Jefferson Clinton từ năm 1997 đến năm 1999, bà Yellen có tầm ảnh hưởng to lớn đến thị trường tài chính toàn cầu và nền kinh tế Mỹ. Hàng tỷ USD có thể bị mất hoặc tăng lên theo mỗi quyết định của bà.

Nhưng làm cho thị trường tài chính bất ổn là điều bà Yellen không hề muốn. Trong thực tế, bà thường nói về các chính sách của Fed bằng một giọng đều đều, cố gắng tránh những từ hoặc ngữ điệu có thể gây bất an cho các nhà đầu tư.

Bà Yellen đã hình thành cho mình một thái độ bình tĩnh kể từ ngày bà còn theo học trung học ở Brooklyn, New York, nơi bà từng là thủ khoa. Trên con đường sự nghiệp, bà Yellen đã gây ấn tượng với nhiều người không chỉ bằng sự thông minh mà còn ở khả năng kiểm soát bản thân dưới áp lực. Ngoài ra, bà cũng đã gây ấn tượng mạnh với bạn bè bởi kỹ năng nấu nướng và khả năng cảm nhận hương vị đặc biệt trong các loại thức ăn khác nhau.

Hiện nay, bà Yellen đang được rất nhiều người chú ý bởi bà và Fed có thể làm nên lịch sử vào thứ Năm tới với một động thái có khả năng ảnh hưởng đến hàng triệu người Mỹ và các thị trường tài chính toàn cầu.

Các thành viên Hội đồng thị trường mở của Fed dự kiến sẽ bỏ phiếu sớm để thông qua việc tăng lãi suất chủ chốt lần đầu tiên trong gần một thập kỷ qua của Fed. Động thái bất ngờ tăng lãi suất sẽ là một tín hiệu mà Fed đưa ra để chứng tỏ nền kinh tế Mỹ đang khỏe mạnh. Nhưng nguy cơ là nó có thể gây ra biến động mạnh cho các thị trường tài chính toàn cầu.

Phần lớn thời gian ở cương vị Chủ tịch của Fed, bà Yellen đã đảm nhiệm vai trò tiếp tục triển khai các chính sách từ người tiền nhiệm Ben Bernanke.

Nhưng làm thế nào và khi nào bà Yellen sẽ chính thức đưa ra quyết định tăng lãi suất lần đầu tiên sau gần 10 năm cũng như những người kế nhiệm bà sau này sẽ tiếp tục triển khai di sản bà để lại ra sao, vẫn là câu hỏi mà nhiều chuyên gia băn khoăn.

“Khi chúng tôi nhận được thông tin về việc tăng lãi suất, tôi nghĩ rằng đây sẽ là thời đại Yellen”, Gus Faucher, nhà kinh tế cấp cao tại PNC Financial Services cho biết. “Điều này có thể sẽ củng cố nhưng cũng có thể phá vỡ ghế chủ tịch của bà tại Fed”, vị giáo sư này nói thêm.

Nhận xét về bà Yellen, những cựu quan chức Fed và các nhà kinh tế độc lập cho rằng bà khiêm tốn, bình tĩnh dưới áp lực, và luôn luôn thông báo đầy đủ về các quyết định của mình, ngay cả khi đối mặt với những bất ổn nghiêm trọng.

Nó không phải do bà Yellen chưa từng trải qua các tình huống khó khăn trước đó bởi bà là một quan chức cấp cao của Fed trong cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế.

Andrew Rose và Janet Yellen từng là giáo sư tại Trường Kinh doanh Haas thuộc Đại học California, Berkeley khi một trong những trận động đất kinh hoàng nhất xảy ra tại khu vực này vào ngày 17/10/1989, thậm chí nó còn lan rộng đến San Francisco, giết chết hàng chục người và làm bị thương hàng ngàn người.

Khi các bức tường và sàn nhà rung chuyển dưới chân, Rose đã nghĩ Yellen sẽ là người cuối cùng ông nhìn thấy còn sống.

Cả hai đều trên tầng 6 của một tòa nhà trong khuôn viên trường cũ. Rose nhanh chóng chạy đến một khung cửa để tìm đường thoát an toàn nhưng ông lại thấy bà Yellen không làm như vậy. Yellen ở lại tại bàn của mình.

“Cô ấy tỏ ra rất bình tĩnh. Cô đã không khóc hay la hét”, Rose, một giáo sư kinh tế học và một người bạn thân của Yellen nói. “Nếu cô ấy cư xử như thế trong cuộc khủng hoảng tài chính tiếp theo – nếu nó xảy ra trong thời gian bà còn đương nhiệm – Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ có thể yên tâm”, ông nói thêm.

Nhiều nhà phê bình Fed nói rằng có một cánh cửa quay vòng ngầm giữa Ngân hàng trung ương Mỹ và phố Wall, nhưng bà Yellen kịch liệt phản đối ý kiến này.

Trong thực tế, không giống như nhiều thành viên Fed khác, bà chưa bao giờ làm việc ở phố Wall. Bà lớn lên trong một khu phố trung lưu. Rose, đồng nghiệp cũ của bà, tin rằng bà không có bất kỳ lợi ích gì trong việc đưa racác quyết định liên quan đến rất nhiều tiền.

Dù rất bận rộn nhưng bà đã dành rất nhiều thời gian để tìm hiểu các thực phẩm và nấu các món ăn. Bạn bè thường khen ngợi món sườn lợn bà làm rất ngon và ấn tượng với các bà chọn các thực phẩm tốt nhất trong thị trấn.

Quay lại thời gian ở Berkeley, bà Yellen và một người bạn thân, James Wilcox (cũng từng là một giáo sư ở Berkeley) thường ăn trưa tại một nhà hàng Trung Quốc. Giáo sư Wilcox cho biết ông không ngạc nhiên với việc bà Yellen đã trở thành Chủ tịch Fed. Nhưng nó không phải là một mục tiêu nghề nghiệp mà họ từng thảo luận tại các bữa ăn trưa đặc biệt.

Glenn Khoury, người từng học với Janet Yellen tại trường trung học Fort Hamilton ở Brooklyn cho biết dù không thân thiết nhưng họ thường đi học trên cùng một con đường.

Thậm chí 52 năm sau khi tốt nghiệp, Khoury vẫn nhớ rằng Yellen “rõ ràng, rất tài giỏi trong các vấn đề liên quan đến tài chính”.

“Cô ấy muốn ở đâu thì bây giờ cô ấy đã ở đó”, Khoury, hiện nay là một người quản lý quan hệ khách hàng tại Compass Group, một công ty dịch vụ thực phẩm cho biết.

Yellen cũng khá tự tin về bản thân. Khi còn là chủ bút một tờ báo tuổi teen của trường, bà nhận được nhiệm vụ phỏng vấn các thủ khoa và bà đã phỏng vấn chính mình. Bài phỏng vấn này hiện đang được lưu trữ tại thư viện công cộng Brooklyn.

Trong bài phỏng vấn bà tự hỏi mình có dự định trở thành một nhà báo trung học hay không, bà trả lời: “Không có bình luận!”. Bà Yellen cũng từ chối bình luận về bài viết này của CNN.