De Quervain là bệnh lý hay gặp ở phụ nữ. Bệnh do tình trạng kích thích hay sưng gân bên phía ngón cái của cổ tay. Phụ nữ có thai, sau sinh, người từ 30-50 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Khi có biểu hiện đau nhức cục xương cổ tay và cảm giác đau lan rộng ra ngón tay cái, chị em phụ nữ nên nghĩ đến hội chứng De Quervain (hay còn gọi viêm màng gân duỗi ngón tay cái dài, dạng ngón tay cái ngắn ở vị trí cổ tay gây viêm hẹp màng gân). Đây là một nguyên nhân gây đau và yếu ngón cái nếu không được điều trị kịp thời.
»BỆNH DE QUERVAIN CÓ PHẢI DO … ẴM TRẺ?
 |
Từ năm 2015 đến nay, gia đình bà T. H (ngụ Q. Tân Bình, TP. HCM) đón thêm 3 thành viên mới: hai cháu nội và một cháu ngoại. Hết trông cháu nội lại tới cháu ngoại, mới đây, bà H thấy bị đau cục xương cổ tay bên ngón tay cái, cảm giác đau càng nặng hơn khi bế cháu. Nhiều lúc, bà đau đến nỗi không thể nhấc nổi thằng cháu 7kg. Ban đầu, bà H chỉ ngâm tay trong nước muối hoặc xoa bóp dầu gió, rượu gừng vì nghĩ tay bị mỏi nhức thông thường. Nhưng sau nửa tháng, tay bà càng đau hơn. Đến bệnh viện khám, bà H được bác sĩ cho biết, bà bị bệnh viêm màng gân cổ tay, phải hạn chế bế trẻ hoặc phải thay đổi cách bế bé.
 |
| Tình trạng đau cổ tay không chỉ gặp ở những phụ nữ trung niên mà còn có thể xuất hiện ở người trẻ |
Hay, trường hợp của bà Q (51 tuổi, ngụ Q. 2, TP. HCM), suốt nửa năm, phần cổ tay và ngón tay cái bị đau nhưng bà vẫn cố gắng đi trông cháu ngoại. Đến khi tay bà quá đau kèm theo hiện tượng sưng to, sợ bà bị u xương, gia đình mới đưa bà đi khám. Bác sĩ chẩn đoán bà Q bị bệnh De Quervain. Với trường hợp của bà, nếu để lâu mà không điều trị, có thể gây mạn tính, mất lực ngón cái vì không dạng và duỗi ngón cái được.
Tình trạng đau cổ tay không chỉ gặp ở những phụ nữ trung niên mà còn có thể xuất hiện ở người trẻ. Sau khi sinh con đầu lòng, phần mỏm xương giữa ngón tay cái và ngón tay trỏ của chị H. N (26 tuổi, ngụ Q. 3, TP. HCM) bỗng dưng đau nhức. Khi bế ẵm hay nâng bé từ giường lên tay để cho con bú, chị đều cảm thấy rất đau. Hiện tượng này kéo dài suốt 1 tháng khiến chị khá lo lắng.
»DE QUERVAIN BẮT ĐẦU VỚI BIỂU HIỆN SƯNG ĐAU
De Quervain là bệnh hay gặp ở phụ nữ. Đó là tình trạng viêm của bao hoạt dịch gân và gân dẫn đến hạn chế vận động của gân trong đường hầm giữ gân duỗi ngón cái dài, dạng ngón cái ngắn.
Bệnh có nguy cơ cao ở phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú, chị em nội trợ, phụ nữ từ 30-50 tuổi, các vận động viên quần vợt, chơi gôn. Nguyên nhân gây bệnh có thể do tự phát, sau một vài chấn thương, viêm khớp do thấp, nhiều nhất là do tình trạng viêm của bao gân cơ dạng ngón cái dài và duỗi ngắn ngón cái (khoang gân duỗi số 1). Việc viêm dày của bao màng gân làm hẹp đường đi của gân khi các gân trượt trong màng bao gân phía cổ tay. Bệnh hay gặp ở nhóm gân duỗi và dạng ngón cái do động tác dạng, duỗi ngón cái là động tác hay làm trong sinh hoạt.
Biểu hiện bệnh là sưng đau vùng mỏm trâm xương quay. Cảm giác đau tăng lên khi vận động ngón cái, đau liên tục, đau nhiều về đêm. Đau có thể lan ra ngón cái và lan lên cẳng tay. Khi sờ, sẽ thấy bao gân phía ngoài mỏm trâm quay dày lên, có thể có nóng đỏ, ấn thấy đau chói. Một vài bệnh có dấu hiệu tương tự hội chứng De Quervain nên dễ gây nhầm lẫn, như: thoái hóa khớp cổ tay, nang hoạt dịch cổ tay, gãy xương…
»DE QUERVAIN CÓ THỂ PHẢI PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ
Nhiều chị em bị đau vùng mỏm trâm xương quay nhưng chủ quan không đi khám và chữa trị ngay. Đến khi để lâu, bệnh đã chuyển qua giai đoạn đau mạn tính, có thể gây mất lực ngón cái và không dạng hay duỗi ngón cái được. Điều đó sẽ gây khó khăn cho người bệnh trong sinh hoạt hàng ngày, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
 |
| Phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú, chị em nội trợ… có nguy cơ mắc bệnh cao hơn |
Vì thế, ngay khi có biểu hiện sưng đau cổ tay, người bệnh cần đến bệnh viện khám, càng sớm càng tốt. Sau khi được bác sĩ chẩn đoán bệnh, bệnh nhân sẽ được chỉ định cho uống thuốc điều trị kháng viêm giảm đau, kết hợp nẹp bất động cổ và bàn tay. Nếu sau đó, bệnh không thuyên giảm, người bệnh sẽ được tiêm corticoid tại chỗ, tối đa 3 lần tiêm trong một năm. Trường hợp điều trị vẫn không hiệu quả, người bệnh có thể được bác sĩ chỉ định phải phẫu thuật.
 |
Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh được khuyên nên cho ngón cái nghỉ ngơi, tránh những động tác phải sử dụng cổ tay lặp đi, lặp lại như nắm, duỗi, cầm, xoắn. Đặc biệt, khi bị bệnh, chị em cần “kiêng” bế, ẵm trẻ em hay các hoạt động vận động thể thao cần sử dụng lực tay nhiều như chơi gôn, đánh cầu lông…
»PHÒNG BỆNH DE QUERVAIN
De Quervain có liên quan đến nghề nghiệp và công việc sinh hoạt hằng ngày với triệu chứng đau, hạn chế vận động. Bệnh nhẹ, ít gây biến chứng nhưng ảnh hưởng đến ngày công và hạn chế lao động.
Để phòng bệnh De Quervain, nên tránh các hoạt động bàn tay, cổ tay lặp đi, lặp lại trong thời gian dài; cần xen kẽ thời gian nghỉ ngơi hợp lý. Ngoài ra, cần tập luyện để gân dẻo dai qua những bài tập cho gân khớp vùng cổ tay. Không nên xoa bóp rượu thuốc, dầu nóng vì dễ làm tình trạng viêm nặng thêm. Bên cạnh đó, nên có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nhất là trong giai đoạn mang thai, sau sinh.
Tư vấn chuyên môn:
BS. Phạm Thế Hiển
Khoa Chấn thương Chỉnh hình
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, TP. HCM
Huy Nguyên
