Cuộc sống vốn nhiều thách thức, và đôi khi tất cả những gì chúng ta cần là một lời động viên khích lệ, một câu chuyện truyền cảm hứng, xuất phát từ con tim, lạc quan mạnh mẽ đến mức có thể đem niềm đam mê trở lại với cõi đời của ta.
Ngày 17 tháng 5 năm 2014, Cựu Đô đốc Hải quân William H. McRaven đã có buổi nói chuyện tại lễ trao bằng của Đại học Texas, và nó nhanh chóng được đánh giá là một trong những bài diễn văn truyền cảm hứng nhất thời đại, với 11 triệu lượt xem trên Youtube. Bài diễn văn đó là tổng hợp ngắn gọn 10 bài học quan trọng được ông trình bày cụ thể trong cuốn sách Dọn giường đi rồi thay đổi thế giới, những điều ông đã học được trong suốt sự nghiệp một lính SEAL vĩ đại của mình, cũng chính là những bài học đã giúp ông chỉ huy thành công các nhiệm vụ đặc biệt như tiêu diệt Osama Bin Laden, bắt Saddam Hussein hay giải cứu thuyền trưởng Phillips.
Đây là cuốn sách được xem như “một lời vạn ý”, với chỉ mười chương, mỗi chương vài trang sách, nhưng truyền tải được những thông điệp hết sức chi tiết về những điều chắc chắn chúng ta cần làm để khiến cuộc đời của mình tốt đẹp hơn. Mỗi chương là một bài học, được hỗ trợ bởi những câu chuyện và nhiệm vụ của chính tác giả, vui có, buồn có, hài hước có, trong những năm tháng theo học và trở thành một lính SEAL xuất sắc. Dù chúng hoàn toàn liên quan đến những thử thách mà các học viên SEAL phải trải qua, nhưng lại mang tính phổ quát, và quan trọng không kém đối với việc vượt qua các thử thách trong cuộc sống thường ngày, cho dù bạn là ai.
1. Bắt đầu một ngày mới với việc hoàn thành một nhiệm vụ
Hãy hiểu rằng cuộc đời này đầy khó khăn và có những lúc bạn không thể làm gì nhiều để thay đổi kết quả một ngày của bạn. Trên chiến trường, những người lính hy sinh, những gia đình đau khổ, ngày của bạn dài đằng đẵng và phủ đầy những thời khắc âu lo. Bạn tìm kiếm một điều gì đó có thể mang lại cho mình niềm an ủi, có thể động viên bạn bắt đầu một ngày mới, có thể trở thành niềm tự hào trong một thế giới đôi khi vốn xấu xí. Nhưng không chỉ trong chiến trận, cuộc sống thường ngày cũng cần một điều tương tự. Không gì có thể thay thế được sức mạnh và sự an ủi mà niềm tin mang lại, nhưng đôi khi những hành động đơn giản như dọn giường có thể nâng bạn dậy để bắt đầu một ngày mới và mang lại cảm giác hài lòng để bạn có thể kết thúc nó trọn vẹn.
Không ai trong chúng ta được miễn nhiễm khỏi những thời khắc bi thảm của cuộc đời. Giống như việc chèo chiếc thuyền cao su nhỏ trong khóa huấn luyện SEAL cơ bản, bạn phải có một nhóm những người tuyệt vời ở bên mình để đạt tới đích đến trong cuộc đời này. Bạn không thể chèo thuyền một mình. Hãy tìm ai đó để cùng chia sẻ cuộc sống. Kết bạn càng nhiều càng tốt và đừng bao giờ quên rằng thành công của bạn phụ thuộc vào người khác.3. Trái tim mới là quan trọng
Kích thước không quan trọng, màu da không quan trọng, tiền không làm bạn tốt hơn, sự quyết tâm và lòng can đảm luôn quan trọng hơn tài năng.
Rất dễ đổ lỗi cho những yếu tố bên ngoài khi bạn gặp bất hạnh trong cuộc sống, và cũng dễ dàng ngừng cố gắng bởi bạn tin rằng số phận đang chống lại bạn. Thật dễ dàng nghĩ rằng nơi bạn sinh ra và lớn lên, cách bố mẹ đối xử với bạn, hoặc ngôi trường bạn đã học là tất cả những thứ sẽ quyết định tương lai của bạn. Không có gì sai sự thật hơn thế. Sự khác biệt giữa người bình thường và người xuất chúng được xác quyết bởi cách họ đối đầu với những bất công trong cuộc sống: Helen Keller, Nelson Mandela, Stephen Hawking, Malala Yousafzai và Moki Martin.
Đôi khi dù có cố gắng thế nào, xuất sắc đến đâu, bạn cũng vẫn sẽ trở thành một chiếc bánh quy phủ đường. Đừng phàn nàn. Đừng đổ lỗi cho sự bất hạnh của bạn. Hãy ngẩng cao đầu, nhìn về tương lai và tiếp tục dấn bước!
5. Thất bại có thể khiến bạn mạnh mẽ hơn
Trong cuộc sống, bạn sẽ phải đối mặt với rất nhiều rạp xiếc. Bạn sẽ phải trả giá cho thất bại. Nhưng, nếu kiên trì, cho phép những thất bại đó dạy dỗ và rèn giũa bạn, thì bạn sẽ vượt qua được những khoảnh khắc khó khăn nhất của cuộc đời. Không ai được miễn nhiễm khỏi những sai lầm. Các nhà lãnh đạo đích thực phải học hỏi từ chính những thất bại của bản thân, lấy các bài học làm động lực thúc đẩy bản thân, và không sợ thử lại hay đưa ra quyết định khó khăn tiếp theo.
6. Bạn phải dám làm
Cuộc sống vốn là cuộc tranh đấu và nguy cơ thất bại luôn hiện hữu, nhưng những người sống trong nỗi sợ hãi thất bại, khó khăn, hay sự xấu hổ sẽ không bao giờ đạt đến tiềm năng của chính mình. Nếu không đẩy lùi các giới hạn, nếu không thỉnh thoảng lao đầu xuống sợi dây thừng, nếu không dám liều lĩnh dấn thân, bạn sẽ không bao giờ biết điều gì thật sự khả thi trong cuộc sống của mình.
7. Hãy chống lại những kẻ áp bức
Mọi kẻ áp bức đều như nhau; dù chúng ở trong sân trường, tại nơi làm việc, hay đang cai trị một quốc gia thông qua khủng bố. Chúng phát triển nhờ nỗi sợ hãi và sự đe dọa. Những kẻ bắt nạt giành được quyền lực là bởi sự nhút nhát và yếu đuối trong trái tim của chúng ta. Chúng như những con cá mập đánh hơi được nỗi sợ hãi trong làn nước. Chúng sẽ lởn vởn để xem con mồi có đang vật lộn hay không. Chúng sẽ thăm dò xem nạn nhân có yếu đuối không. Nếu bạn không có đủ can đảm để đứng vững, chúng sẽ tấn công. Trong cuộc sống, để đạt được mục tiêu, để hoàn thành chặng bơi đêm, các bạn phải là những người đàn ông và phụ nữ có lòng can đảm lớn. Lòng can đảm đó có trong tất cả chúng ta. Hãy đào sâu, và bạn sẽ tìm thấy nó.
8. Vượt lên nghịch cảnh
Một lúc nào đó, chúng ta đều sẽ phải đối diện với một khoảnh khắc tối tăm trong cuộc đời. Nếu không phải là sự ra đi của một người thân yêu, thì cũng sẽ là điều gì đó có thể nghiền nát tinh thần bạn và để lại nỗi băn khoăn về tương lai của chính mình. Trong khoảnh khắc tối tăm đó, hãy chạm tới đáy sâu tâm hồn và nỗ lực hết mình.
9. Hãy trao cho mọi người hy vọng
Hy vọng là sức mạnh lớn nhất trong vũ trụ. Với hy vọng, bạn có thể truyền cảm hứng để các quốc gia trở nên vĩ đại. Với hy vọng, bạn có thể vượt lên trên sự áp bức. Với hy vọng, bạn có thể xoa dịu những mất mát không kham nổi. Đôi khi, chỉ cần một người để tạo nên sự khác biệt. Tất cả chúng ta, một ngày nào đó, đều sẽ thấy bùn ngập sâu đến tận cổ mình. Đó là lúc bạn cần hát vang, mỉm cười rạng rỡ, để vực dậy những người xung quanh và cho họ hy vọng rằng, ngày mai sẽ là một ngày tươi sáng hơn.
10. Đừng bao giờ bỏ cuộc
Cuộc sống luôn đầy những thời điểm khó khăn. Nhưng ngoài kia luôn sẽ có người nào đó còn gặp phải những vấn đề tồi tệ hơn bạn rất nhiều. Nếu bạn lấp đầy ngày của mình bằng sự tự thương hại, buồn bã vì cách bạn bị đối xử, than vãn về cuộc sống, đổ lỗi hoàn cảnh cho một ai đó hoặc cái gì khác, thì cuộc sống sẽ đầy những khó khăn đằng đẵng. Nếu ngược lại, bạn từ chối từ bỏ ước mơ, đứng vững và mạnh mẽ đối đầu với nghịch cảnh – thì cuộc sống sẽ là do bạn tạo tác – và bạn có thể khiến nó tuyệt vời.