Em đang chuẩn bị sinh bé đầu lòng. Có vài điều em rất lo lắng. Đó là không biết sẽ chăm sóc bé sơ sinh như thế nào? Vì vợ chồng em ở riêng và cha mẹ hai bên gia đình lại ở xa, lớn tuổi, không thể phụ giúp em việc chăm sóc bé?

Xin bác sĩ tư vấn giúp em việc: tắm bé sơ sinh như thế nào? Chăm sóc tai, mắt, mũi và rốn bé lúc trong tháng như thế nào để bé khỏa mạnh, không bị nhiễm trùng? Mong bác sĩ tư vấn giúp! Cám ơn bác sĩ!

Một độc giả (ở Bình Dương)

chăm sóc trẻ sơ sinh, trẻ sơ sinh
Cách chăm sóc trẻ

Trả lời: Chào bạn! Rất hiểu và thông cảm với sự lo lắng của bạn. Nhưng bạn hãy yên tâm và chỉ cần quan tâm một số vấn đề trong việc chăm sóc bé sơ sinh như sau:

Chuẩn bị tắm ở nhà cho bé: với các bước sau:
• Chuẩn bị dụng cụ
– Khăn: 2 khăn lớn, 2 khăn nhỏ.
– Thau: 1 thau lớn, 1 thau nhỏ.
– Tã, áo, mũ, vớ tay, vớ chân.
– Xà phòng tắm bé.
– Bộ dụng cụ làm rốn gồm: tăm bông, gòn viên vô khuẩn, nước muối sinh lý 0,9%, cồn 70o.

• Chuẩn bị địa điểm tắm
– Phòng kín không gió lùi, tắt quạt, đủ ánh sáng.
– Trải khăn lớn trên bàn.
– Rửa tay bằng nước sạch và xà phòng.
– Pha nước ấm nhiệt độ 37 độ, mực nước 10cm, kiểm tra nước bằng khuỷu tay vừa ấm là được.

• Chuẩn bị bé: Đặt bé lên khăn trải, cởi áo, tã lót và quấn bé bằng khăn.

• Tiến hành tắm bé
– Dùng gòn viên nhúng nước chín để nguội lau riêng cho mỗi mắt, từ trong ra ngoài.
– Sau đó dùng khăn nhỏ (khăn sữa) nhúng nước sạch lau mặt.
– Bồng bé trên tay sao cho bàn tay của mẹ nâng đầu bé, cánh tay bạn nâng mình bé, chân của bé sẽ được kẹp giữa khuỷu tay và hông của mẹ. Đối với trẻ sơ sinh mẹ cần dùng ngón tay cái và ngón trỏ bịt 2 lỗ tai của bé lại để tránh nước văng vào.
– Gội đầu cho bé: làm uớt tóc và thoa dầu gội trên tóc bé, nhẹ nhàng xoa đều đầu tóc của bé, sau đó gội sạch dầu gội bằng nước ấm và lau khô bằng khăn nhỏ. Tránh làm nước văng vào mắt bé.
– Đặt bé trên bàn, dùng khăn nhỏ lau nhanh nữa người trên của bé, có thể dùng khăn lau khô phần trên. Tương tự, tắm nhanh nữa người dưới của bé, tránh làm ướt rốn bé. Cuối cùng lau sạch bộ phận sinh dục, hậu môn (nếu rốn chưa rụng). Nhanh chóng lau khô mình, chú ý những nếp gấp và mặc áo vào cho bé.
– Có thể đặt bé vào thau tắm toàn thân nếu rốn đã rụng. Đặt bé vào thau tắm: Một cườm tay nâng đầu bé, cườm tay kia nâng bên đùi gần thân bạn nhất, đặt nhẹ nhàng vào thau, dùng khăn nhỏ lau mình bé và cũng cần lưu ý rửa thật kỹ bộ phận sinh dục, hậu môn cho bé, chú ý những nếp gấp. Nâng bé lên khỏi mặt nước bằng cách luồn nhẹ bàn tay còn lại dưới mông bé, nâng đầu bé lên để bé không bị ngã đầu ra phía sau.
– Vệ sinh bộ phận sinh dục cho bé:

• Bé gái: dùng khăn hoặc gòn ướt lau vùng sinh dục từ trước ra sau từ âm hộ đến hậu môn để tránh nhiễm khuẩn từ vùng hậu môn.

• Bé trai: Rửa sạch dương vật và bìu nhưng không làm tuột bao quy đầu.

Về việc chăm sóc tai, mắt, mũi cho bé, bạn cần chú ý không làm niêm mạc của bé bị tổn thương. Để lau mắt bé, bạn nên dùng bông vô khuẩn lau từ góc mũi ra mang tai bằng nước muối sinh lý hay nước chín để nguội (chỉ lau một lần, không lau ngược lại). Không dùng tăm bông ngoáy mũi và tai bé vì đầu tăm bông sẽ rơi vào trong. Nên dùng giấy thấm se thành loa kèn ngoáy mũi và tai bé để không làm tổn thương bé.

Để rốn bé không nhiễm trùng, bạn cần biết:
– Sau 24 giờ kẹp rốn đã được mở ra.
– Rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn tay nhanh.
– Dùng tăm bông vô khuẩn chấm dung dịch cồn 70o sát khuẩn từ mặt cắt xuống chân rốn, sát khuẩn chân rốn và rộng ra da bụng quanh chân rốn 3 cm- 5 cm, để khô rốn
– Không băng kín rốn.
Nếu chân rốn tiết dịch vàng hoặc có mùi hôi, da xung quanh rốn ửng đỏ, rốn rụng để lại một khối u hạt… mang bé đến cơ sở y tế hoặc phòng khám nhi ngay.

 

Theo NHS. Trần Thị Mỹ Linh Điều dưỡng BV Hùng Vương TP.HCM – Tạp chí Sức Khỏe
Bệnh viện Hạnh Phúc
Bệnh viện Hạnh Phúc